👴 Sokrates Info
Informacje dotyczące żywota Sokratesa, działalności oraz jego poglądów częściowo nie zgadzają się ze sobą, albowiem pochodzą ze źródeł pośrednich. Nie pozostawił po sobie żadnych pism, ponieważ uczył tylko ustnie, dlatego też powstał problem, jak wiele ma wspólnego bohater Dialogów Platona ( są to tzw. dialogi platońskie, będące zapisami długich rozmów dotyczących zagadnień filozoficznych ) z rzeczywistą postacią historyczną. O poglądach, jakie głosił wiemy z pism jego uczniów. Wspomnienia o Sokratesie Ksenofonta, nie wnoszą do platońskiej relacji nic, co byłoby filozoficznie istotne, jednak przedstawiony opis procesu Sokratesa i ostatnich dni filozofa potwierdza, że wywierał on głębokie wrażenia na tych, którzy go dobrze znali. Inne źródła wiedzy o Sokratesie to komedia Arystofanesa Chmury i Metafizyka Arystotelesa, gdzie w jednej z ksiąg przedstawia on przekonania wcześniejszych filozofów.
Jeśli uznać za prawdziwy powszechnie ( acz z pewnymi wyjątkami ) przyjmowany pogląd, że wszystkie dialogi Platona powstały po śmierci Sokratesa, to jedyny obraz nakreślony za jego życia zawdzięczamy wystawionym po raz pierwszy w roku 423 Chmurom Arystofanesa, których główną postacią jest właśnie Sokrates. Chociaż portret ten utrwalił pewne jego cechy, które znamy też z innych źródeł, na przykład sposób zachowania, ustalono, że nie jest to realistyczny obraz, lecz karykatura sofisty, na którą złożyły się elementy zaczerpnięte z obserwacji różnych osób ( np. Diogenesa z Apolonii i jego ujęciem boskości ) i typów komicznych ( jak na pół zagłodzony asceta pitagorejski ). Fakt, że Arystofanes właśnie Sokratesa wybrał sobie na manekin, który oblekł w różnorakie szatki, dowodzi, iż ten był dość znaną w Atenach postacią, co w połączeniu z dramatycznymi okolicznościami jego procesu i śmierci było powódką do bogatej literatury sokratejskiej. Złożyły się na nią karmiące się wyobraźnią autorów wspomnienia jego dysput i poczynań, a punktem ogniskującym uwagę był proces i wyrok. Pozostały z tej literatury tylko fragmenty ( np. dialogów Ajschinesa ), a istotną wartość mają tylko dialogi Platona i sokratejskie pisma Ksenofonta, które odtwarzają jego wstąpienie przed sądem, a także „wspomnienia” różnych rozmów.
Author XMC Enterprise
Bibliografia
A. Krokiewicz Sokrates I. Krońska Sokrates
Z. Kubiak Literatura Greków i Rzymian
B. Markiewicz Filozofia dla szkoły średniej
W. Tatarkiewicz Historia filozofii
G. Reale Historia filozofii starożytnej (tłum. E. Zieliński )
Ksenofont Wspomnienia o Sokratesie (przeł. L. Jachimowicz )
G. Vesey , P. Foulkes Słownik encyklopedyczny Multimedialna Encyklopedia PWN (edycja 1996 i 1998)
Architektura – ilustrowane słowniki (Arkady)
Powiązane wpisy
Kategoria : Sokrates
Tagi : Filozofia, Nauka, PPowstanie